Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży

 

Łomża, dnia 17 lipca 2015 r.

 

SKO. 412/33 i 34/2015

 

 

D E C Y Z J A

 

Na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z póź. zm.) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży w składzie:

 

Przewodniczący –  Anna Sadowska

Członkowie           Urszula Kurządkowska (spr.)

Grzegorz Leszczyński

 

po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 17 lipca 2015 r. odwołań: Jana Jakackiego i Janiny Jakackiej zam. Koziki 38, reprezentowanych przez radcę prawnego Martę Fabiszewską, Kancelaria Radców Prawnych Jastrzębski i Wspólnicy s.c. z siedzibą w Łomży, ul. Szkolna 2a lokal 2, od decyzji Wójta Gminy Śniadowo nr RGSR. 6220.03.2015 z dnia 8 maja 2015  r. stwierdzającej brak potrzeby przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie budynku inwentarskiego – tuczarni o obsadzie 168 DJP w systemie chowu bezściółkowego wraz z wewnętrznym zbiornikiem na gnojowicę, niezbędną infrastrukturą techniczną oraz kontenerem socjalnym,  realizowane na terenie obejmującym część działki nr 112/2 położonej na terenie wsi Koziki, gm. Śniadowo,    u t r z y m u j e   w mocy  zaskarżoną decyzję.

U Z A S A D N I E N I E

 

Wnioskiem z dnia 17 marca 2015 r. Paweł Szabłowski zam. Konopki Młode 8 wystąpił do Wójta Gminy Śniadowo o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie budynku inwentarskiego – tuczarni o obsadzie 168 DJP w systemie chowu bezściółkowego wraz z wewnętrznym zbiornikiem na gnojowicę, niezbędną infrastrukturą techniczną oraz kontenerem socjalnym,  na terenie obejmującym część działki nr 112/2 położonej na terenie wsi Koziki, gm. Śniadowo.

Wójt Gminy Śniadowo pismami nr RGSR. 6220.03.2015 z dnia  24 marca 2015 r. zawiadomił strony o wszczęciu postępowania z wniosku Pawła Szabłowskiego, oraz zwrócił się do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Łomży i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łomży o wyrażenie opinii, co do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie budynku inwentarskiego – tuczarni o obsadzie 168 DJP w systemie chowu bezściółkowego wraz z wewnętrznym zbiornikiem na gnojowicę, niezbędną infrastrukturą techniczną oraz kontenerem socjalnym,  realizowanego na terenie obejmującym część działki nr 112/2 położonej na terenie wsi Koziki, gm. Śniadowo.

Następnie postanowieniem nr RGSR. 6220.03.2015 z dnia 17 kwietnia 2015 r. nie stwierdził potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia, jako mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.

W dniu 8 maja 2015 r. Wójt Gminy Śniadowo wydał decyzję nr RGSR. 6220.03.2015 stwierdzającą brak potrzeby przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie budynku inwentarskiego – tuczarni o obsadzie 168 DJP w systemie chowu bezściółkowego wraz z wewnętrznym zbiornikiem na gnojowicę, niezbędną infrastrukturą techniczną oraz kontenerem socjalnym,  realizowanego na terenie obejmującym część działki nr 112/2 położonej na terenie wsi Koziki, gm. Śniadowo.

Z decyzją Wójta Gminy Śniadowo nie zgodzili się Jan Jakacki oraz Janina Jakacka i w dniu 5 czerwca 2015 r. wnieśli odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łomży. W odwołaniach skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji, zarzucając wydanie jej z naruszeniem przepisów prawa materialnego tj.:

·         art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2013r., poz. 1232) poprzez jego niezastosowanie,

·         art. 144 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2013r., poz. 1232) poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, iż eksploatacja inwestycji powodująca emisję gazów, pyłów do powietrza, emisję hałasu nie spowoduje przekroczenia standardów jakości środowiska poza teren, do którego prowadzący inwestycję ma tytuł prawny, w sytuacji gdy emisje gazów i spalin oraz odoru będą oddziaływały także na nieruchomości dalej położone niż tylko bezpośrednio graniczące z terenem inwestycji,

·         art. 82 ustawy Prawo ochrony środowiska polegające na podejmowaniu działań powodujących pogorszenie standardów środowiska tj. wydaniu zaskarżonej decyzji w sytuacji, gdy brak przekonujących dowodów, iż powyższe standardy będą zachowane w szczególności poprzez nieprzeprowadzenie analizy emisji gazów i pyłów powstających w związku z eksploatacją inwestycji,

·         pkt 6 załącznika nr 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych poprzez wydanie decyzji umożliwiającej naruszenie powyższych norm,

·         art. 191 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej poprzez jego niezastosowanie w niniejszym stanie faktycznym,

·         art. 16 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o gospodarce odpadami, poprzez nieudowodnienie, iż inwestor jest w stanie zapewnić postępowanie ze ściekami technologicznymi tj. z mycia i dezynfekcji chlewni, zanieczyszczonymi ewentualnymi substancjami chemicznymi w sposób nie powodujący zagrożenia dla wody powietrza, gleby, roślin lub zwierząt oraz nie powodujących uciążliwości przez hałas i zapach.

W uzasadnieniu odwołań skarżący wskazali, że:

1)    naruszenie art. 144 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska, stanowi fakt, iż:

·         skarżona decyzja jest błędna i winna zostać uchylona, gdyż organ odstąpił od obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla powyższego przedsięwzięcia,

·         jedynym dowodem, na którym organ oparł się wydając przedmiotową decyzję była karta informacyjna przedsięwzięcia, z której nie wynika jednak szereg istotnych okoliczności i które to zostały przez organ pominięte w niniejszym postępowaniu,

·         wbrew twierdzeniom inwestora i organu zasięg oddziaływania planowanego przedsięwzięcia jest szerszy niż tylko działki bezpośrednio przylegające do działki, na której prowadzona będzie inwestycja,

·         położenie śródpolne przedsięwzięcia na działce w kierunku północno-zachodnim do zabudowy wsi Koziki w sytuacji, gdy na obszarze przeważają wiatry zachodnie będzie powodowało oddziaływanie również na nieruchomości dalej położone. Zwłaszcza w postaci emisji gazów, pyłów do powietrza oraz emisji hałasu,

·         nie uwzględniono istniejącego poziomu hałasu oraz uciążliwości zapachowych, w tym emisji spalin związanych z odbywającym się w bezpośrednim sąsiedztwie ruchem kołowym na drodze wojewódzkiej nr 677.

2)    naruszenie art. 82 ustawy Prawo ochrony środowiska, powoduje fakt, iż:

·         organ nie zapewnił zachowania standardu zapachowego jakości powietrza, gdyż z karty informacyjnej przedsięwzięcia (stanowiącej jedyny dowód w sprawie) nie wynika aby inwestor wprowadził jakiekolwiek działania ograniczające uciążliwości odorowe związane z funkcjonowaniem tuczarni,

·         Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku wskazał wprost w swojej opinii, iż ilość gruntów, którymi dysponuje inwestor jest niewystarczająca do rozdysponowania na nich gnojowicy, która będzie wytwarzana w związku z prowadzonym przedsięwzięciem, dlatego wskazał iż wydając zgodę na realizację przedsięwzięcia  należy zobowiązać inwestora do sprostania wymogom określonym w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu. Okoliczność ta została przez organ pominięta, gdyż żadne informacje nie znalazły się ani w decyzji ani w charakterystyce planowanego przedsięwzięcia stanowiącej załącznik do decyzji,

·         inwestor wykazał możliwość rozdysponowania gnojowicy tylko na 66,8797 ha, zatem zawartość azotu w nawozach naturalnych wyprodukowanych w gospodarstwie rolnym (w kg/ha) użytków rolnych wyniesie 171,3524 N/ha, co przekracza normy określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych, wydanego na podstawie art. 47 ust. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne,

·         inwestor nie przewidział żadnego alternatywnego wariantu w szczególności przez wprowadzenie chowu ściółkowego, który wbrew twierdzeniem inwestora powoduje mniejsze oddziaływanie na środowisko i mniejsze zanieczyszczenie.

3)    naruszenie art. 191 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przejawia się  w tym, iż zgromadzony  w sprawie materiał dowodowy potwierdza, że gospodarowanie odpadami powstałymi w planowanej inwestycji może powodować uciążliwości w postaci nieprzyjemnego zapachu. Kierując się zasadą przezorności stanowiącą zasadę prawa unijnego, należy wszystkie prawdopodobieństwa wystąpienia skutków traktować jak pewność ich wystąpienia. Zasada przezorności obowiązuje instytucję lub osobę, która zamierza podjąć określone zadania do udowodnienia, że jej działalność nie spowoduje zagrożenia środowiska. W przypadku, gdy wykazanie braku zagrożenia dla środowiska nie jest możliwe, konieczne jest podjęcie działań chroniących środowisko.

Końcowo skarżący podnieśli, że planowana inwestycja nie wpłynie znacząco na spadek bezrobocia, gdyż inwestor planuje zatrudnić tylko dwie osoby; spadnie wartość sąsiednich nieruchomości a ich właściciele nie dostaną żadnego odszkodowania; z uwagi na rodzaj, charakter i zakres inwestycji mieszkańcy miejscowości Koziki i sąsiednich np. Konarzyc będą narażeni na uciążliwości związane z jej funkcjonowaniem (odory, hałasy itp.), co narusza zasady współżycia społecznego; podejmując realizację takiej inwestycji trzeba mieć na uwadze nie tylko czynnik ekonomiczny, ale również ekologiczny i społeczny oraz, że projektowana inwestycja stanowi zagrożenie ryzykiem zdrowotnym, ekologicznym i jest ingerencją w środowisko społeczno-przyrodnicze.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży rozpatrując odwołanie zważyło, co następuje:

 

Odwołania zostały wniesione w terminie.

Stosownie do przepisu art. 73 ust. 1, art. 77 ust. 1 i art. 85 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 z póź. zm.) Postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wszczyna się na wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia.

Organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach podaje do publicznej wiadomości informacje o wydanej decyzji i o możliwościach zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy, w tym z uzgodnieniem dokonanym z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska oraz opinią organu, o którym mowa w art. 78.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze  w Łomży ustaliło, że postępowanie w przedmiotowej sprawie wszczęte wnioskiem Pawła Szabłowskiego z dnia 17 marca 2015 r. zostało przeprowadzone zgodnie z procedurą administracyjną i przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 z póź. zm.).

Odnosząc się do argumentów podniesionych przez Janinę i Jana Jakackich w złożonych odwołaniach, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży uznało że pozostają one bez wpływu na rozstrzygnięcie zawarte w skarżonej decyzji. Błędnie skarżący wywodzą, że decyzja Wójta Gminy Śniadowo nr RGSR. 6220.03.2015 z dnia 8 maja 2015 r. została wydana z naruszeniem art. 144 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 z póź. zm.), który brzmi; „Eksploatacja instalacji nie powinna powodować przekroczenia standardów jakości środowiska.

Eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, emisję hałasu oraz wytwarzanie pól elektromagnetycznych nie powinna, z zastrzeżeniem ust. 3, powodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego prowadzący instalację ma tytuł prawny”. Planowana inwestycja (polegająca na budowie budynku inwentarskiego – tuczarni o obsadzie 168 DJP w systemie chowu bezściółkowego wraz z wewnętrznym zbiornikiem na gnojowicę, niezbędną infrastrukturą techniczną oraz kontenerem socjalnym) nie jest „eksploatacją instalacji”. Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, ilekroć w ustawie jest mowa o eksploatacji instalacji lub urządzenia - rozumie się przez to użytkowanie instalacji lub urządzenia oraz utrzymywanie ich w sprawności. Natomiast pod pojęciem:

1)  „instalacji” - rozumie się:

a)  stacjonarne urządzenie techniczne,

b)  zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu,

c)  budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami,

których eksploatacja może spowodować emisję (art. 3 pkt 6);

2)    „urządzenia” – rozumie niestacjonarne urządzenie techniczne, w tym środki transportu (art. 3 pkt 42).

W związku z tym Samorządowe Kolegium Odwoławcze  w Łomży stwierdziło, że przepis art. 144 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 z póź. zm.) nie miał zastosowania w rozpatrywanej sprawie, zatem skarżona decyzja nie mogła być wydana z jego naruszeniem.

Błędnie również skarżący wywodzą, że jedynym dowodem, na którym oparto rozstrzygnięcie skarżonej decyzji, jest „karta informacyjna przedsięwzięcia”, gdyż w aktach sprawy znajduje się również Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia „Budowa budynku inwentarskiego – TUCZARNIA o obsadzie 168 DJP w systemie chowu bezściółkowego wraz z wewnętrznym zbiornikiem na gnojowicę, niezbędną infrastrukturą techniczną oraz kontenerem socjalnym,  realizowane na terenie obejmującym część działki nr 112/2 położonej na terenie wsi Koziki, gm. Śniadowo”. Raport został sporządzony przez biegłego w zakresie ochrony przyrody i szczegółowo rozważono w nim wszystkie kwestie dotyczące oddziaływania na środowisko przedmiotowego przedsięwzięcia w wariancie proponowanym przez inwestora oraz w wariancie najkorzystniejszym dla środowiska. Z „raportu” jednoznacznie wynika, że analiza oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko nie wykazała znaczących oddziaływań na środowisko i inwestycja nie będzie stwarzała istotnych zagrożeń dla środowiska zarówno na etapie budowy, użytkowania jak i likwidacji. Z uwagi na fakt, że bezpośrednie sąsiedztwo planowanej tuczarni stanowią tereny użytkowane rolniczo, głównie jako grunty orne oraz, że zabudowa mieszkaniowo-zagrodowa wsi Koziki znajduje się w znacznej odległości (538 m do zabudowy kolonijnej wsi Koziki; 791 m do najbliższej zabudowy wsi Koziki; 842 m do zabudowy kolonijnej wsi Konarzyce; 1,52 km do zabudowy wsi Zagroby; 1,63 km do zabudowy wsi Konopki Stare i 3,27 km do zabudowy wsi Konopki Młode), inwestycja nie będzie stanowiła problemu lokalizacyjnego. Zgodnie z analizami „raportu”, budowa śródpolna tuczarni nie będzie powodowała  ograniczeń w zagospodarowaniu i użytkowaniu sąsiednich nieruchomości (grunty orne) ani nie będzie stanowiła zagrożenia dla zdrowia ludzi zamieszkujących w ww. wsiach położonych w znacznej odległości od inwestycji. W związku z tym interesy osób trzecich nie zostaną naruszone i nie mają usprawiedliwionych podstaw twierdzenia skarżących, że: spadnie wartość sąsiednich nieruchomości; mieszkańcy miejscowości Koziki i sąsiednich np. Konarzyc będą narażeni na uciążliwości związane z jej funkcjonowaniem (odory, hałasy itp.) oraz, że projektowana inwestycja stanowi zagrożenie ryzykiem zdrowotnym, ekologicznym i jest ingerencją w środowisko społeczno-przyrodnicze.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 82 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 z póź. zm.), polegającego w szczególności na nieuwzględnieniu zalecenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku, aby inwestor wykazał iż posiada wystarczającą ilość gruntów do rozdysponowania na nich gnojowicy, która będzie wytwarzana w związku z prowadzonym przedsięwzięciem, zarzut ten należ uznać za niezasadny. Z akt sprawy wynika, że inwestor jest właścicielem gruntów o areale 66,8797 ha oraz zawarł umowę na zbycie gnojowicy w ilości 1000 m³ do nawożenia powierzchni 58,5 ha (umowa załączona do „raportu”). Powierzchnia użytków rolnych gospodarstwa (66,8797 ha) oraz powierzchnia gruntów, na którą zawarto umowę zbycia gnojowicy (58,5 ha użytków rolnych) w pełni zabezpiecza areał niezbędny do optymalnego wykorzystania powstających w gospodarstwie nawozów naturalnych, zatem zawartość azotu w nawozach naturalnych wyprodukowanych w gospodarstwie w kg/ha wyniesie 91,4 N/ha, a nie jak podniesiono w odwołaniach 171,3524 N/ha.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze  w Łomży stwierdziło również, że niezasadny jest zarzut wydania skarżonej decyzji z naruszeniem art. 191, Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. 90.864/2), który brzmi:

„1. Polityka Unii w dziedzinie środowiska naturalnego przyczynia się do osiągania następujących celów:

–     zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego;

–     ochrony zdrowia ludzkiego;

–     rozsądnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych;

–     promowania na płaszczyźnie międzynarodowej środków zmierzających do rozwiązywania regionalnych lub światowych problemów środowiska, w szczególności zwalczania zmian klimatu.

2. Polityka Unii w dziedzinie środowiska stawia sobie za cel wysoki poziom

ochrony, z uwzględnieniem różnorodności sytuacji w różnych regionach Unii.     Opiera się na zasadzie ostrożności oraz na zasadach działania zapobiegawczego,

naprawiania szkody w pierwszym rzędzie u źródła i na zasadzie "zanieczyszczający  płaci". W tym kontekście środki harmonizujące odpowiadające wymogom w dziedzinie ochrony środowiska obejmują, w odpowiednich przypadkach, klauzulę zabezpieczającą, która pozwala Państwom Członkowskim na podejmowanie, z pozagospodarczych względów związanych ze środowiskiem, środków tymczasowych, podlegających unijnej procedurze kontrolnej.

3. Przy opracowywaniu polityki w dziedzinie środowiska naturalnego Unia uwzględnia:

–     dostępne dane naukowo-techniczne;

–     warunki środowiska naturalnego w różnych regionach Unii;

–     potencjalne korzyści i koszty, które mogą wynikać z działania lub zaniechania działania;

–     gospodarczy i społeczny rozwój Unii jako całości i zrównoważony rozwój jej regionów.

4. W zakresie swoich odpowiednich kompetencji Wspólnota i Państwa Członkowskie współpracują z państwami trzecimi i właściwymi organizacjami międzynarodowymi. Warunki współpracy Unii mogą stanowić przedmiot umów między Unią i zainteresowanymi stronami trzecimi.

Poprzedzający akapit nie narusza kompetencji Państw Członkowskich do negocjowania w organach międzynarodowych i zawierania umów międzynarodowych”, gdyż nie ma on zastosowania do rozpatrywanej sprawy”.

 

Wnioski o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji rozpatrywane są na podstawie Rozdziału 3 (art. 71 i następne), ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 z póź. zm.) i jest to regulacja wystarczająca do przeprowadzenia postępowania w tej kwestii bez konieczności powoływania się na przepisy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Biorąc powyższe pod uwagę Samorządowe Kolegium Odwoławcze  w Łomży uznało, że skarżona decyzja jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa, dlatego orzekło jak w sentencji.

 

Decyzja niniejsza jest ostateczna.

Strona niezadowolona z rozstrzygnięcia może wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. Skargę wnosi się za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łomży w terminie 30 dni od daty otrzymania decyzji.

 

 

Przewodniczący –  Anna Sadowska

Członkowie           Urszula Kurządkowska (spr.)

Grzegorz Leszczyński

 

 

 

Otrzymują:

1.    Paweł Szabłowski

2.    Elżbieta Szabłowska

3.    Marta Fabiszewska (pełnomocnik Jana i Janiny Jakackich)

4.    Marszałek Województwa Podlaskiego

5.    Wójt Gminy Śniadowo

Obwieszczenie w BIP SKO w